بازگشت هزینه تبلیغات (ROAS) چیست و چگونه آن را محاسبه کنیم؟

بازگشت هزینه تبلیغات یا ROAS یکی از مهم‌ترین معیارهای ارزیابی عملکرد تبلیغات در بازاریابی دیجیتال است که به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا اثربخشی کمپین‌های تبلیغاتی خود را بسنجند. ROAS نشان می‌دهد که به ازای هر ریال هزینه‌شده در تبلیغات، چه میزان درآمد حاصل شده است.

تعریف دقیق ROAS – Return on Advertising Spend

بازگشت هزینه تبلیغات یک نسبت مالی است که درآمد حاصل از تبلیغات را به هزینه تبلیغات تقسیم می‌کند. به عنوان مثال، اگر شما ۱ میلیون تومان برای تبلیغات هزینه کرده‌اید و ۵ میلیون تومان درآمد کسب کرده باشید، ROAS شما ۵:۱ یا ۵۰۰٪ است. این عدد به شما می‌گوید که به ازای هر تومان هزینه تبلیغاتی، ۵ تومان درآمد داشته‌اید.

اهمیت نرخ بازگشت هزینه در دیجیتال مارکتینگ

ROAS از چند جهت برای کسب‌وکارها حیاتی است:

1. ارزیابی عملکرد کمپین‌ها: به شما نشان می‌دهد کدام کمپین‌های تبلیغاتی سودآور هستند.
2. تصمیم‌گیری بهتر: کمک می‌کند تا برای تخصیص بودجه تبلیغاتی تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرید.
3. بهینه‌سازی تبلیغات: امکان شناسایی و اصلاح کمپین‌های ضعیف را فراهم می‌کند.
4. مقایسه پلتفرم‌ها: به شما کمک می‌کند عملکرد تبلیغات در پلتفرم‌های مختلف را مقایسه کنید.

تفاوت ROAS با ROI

اگرچه ROAS و ROI (بازگشت سرمایه) شباهت‌هایی دارند، اما تفاوت‌های مهمی بین آنها وجود دارد:

• ROAS فقط درآمد ناخالص را در نظر می‌گیرد، در حالی که ROI سود خالص را محاسبه می‌کند.
• نسبت بازگشت هزینه تبلیغات مختص هزینه‌ های تبلیغاتی است، اما ROI می‌تواند برای هر نوع سرمایه‌ گذاری محاسبه شود.
• ROAS معمولاً برای ارزیابی کمپین‌ های خاص استفاده می‌شود، در حالی که ROI دید کلی‌ تری از عملکرد کسب‌وکار ارائه می‌دهد.

به عنوان مثال، یک فروشگاه آنلاین ممکن است ROAS بالایی داشته باشد (مثلاً ۶:۱)، اما وقتی هزینه‌های دیگر مانند هزینه محصول، حمل و نقل و پشتیبانی را در نظر بگیرید، ROI واقعی می‌تواند بسیار کمتر باشد

نحوه محاسبه در کمپین‌ های تبلیغاتی

فرمول اصلی محاسبه ROAS ساده اما مهم است. این معیار به شما کمک می‌کند تا عملکرد تبلیغات خود را به صورت دقیق ارزیابی کنید.

فرمول اصلی ROAS

بازگشت هزینه تبلیغات را با تقسیم درآمد حاصل از تبلیغات بر هزینه تبلیغات محاسبه می‌کنیم:

ROAS = درآمد حاصل از تبلیغات ÷ هزینه تبلیغات

به عنوان مثال: اگر شما ۲ میلیون تومان برای تبلیغات هزینه کرده‌اید و ۱۰ میلیون تومان درآمد کسب کرده‌اید:

ROAS = 10,000,000 ÷ 2,000,000 = 5

این یعنی به ازای هر تومان هزینه تبلیغات، ۵ تومان درآمد داشته‌ اید.

متغیرهای تأثیرگذار در محاسبه

برای محاسبه دقیق بازگشت هزینه تبلیغات باید این موارد را در نظر بگیرید:

1- هزینه‌ های تبلیغاتی

• هزینه کلیک (CPC)
• هزینه نمایش (CPM)
• هزینه طراحی تبلیغات
• هزینه مدیریت کمپین

2- درآمدهای تبلیغاتی

• فروش مستقیم
• ارزش سفارش میانگین
• نرخ تبدیل
• فروش‌ های تکراری

مثال‌ های عملی محاسبه بازگشت هزینه تبلیغات

بازگشت سرمایه تبلیغات (ROAS) یکی از مهم‌ترین شاخص‌های ارزیابی اثربخشی کمپین‌های تبلیغاتی است. این شاخص نشان می‌دهد به ازای هر واحد پولی که برای تبلیغات هزینه می‌کنید، چه میزان درآمد کسب خواهید کرد. در ادامه دو مثال عملی از نحوه محاسبه ROAS در پلتفرم‌های مختلف ارائه شده است.

مثال ۱: تبلیغات گوگل

در این مثال، یک کمپین تبلیغاتی در گوگل را بررسی می‌کنیم. شما ۱ میلیون تومان برای تبلیغات هزینه کرده‌اید که منجر به ۵۰۰ کلیک شده است. با نرخ تبدیل ۲ درصد، از این تعداد کلیک، ۱۰ فروش حاصل شده است. با توجه به اینکه ارزش متوسط هر سفارش ۲۰۰ هزار تومان است، درآمد کل شما از این کمپین ۲ میلیون تومان خواهد بود. بنابراین، ROAS این کمپین برابر است با ۲، یعنی به ازای هر تومان هزینه تبلیغات، ۲ تومان درآمد کسب کرده‌اید.

مثال ۲: تبلیغات اینستاگرام

در مثال دوم، یک کمپین تبلیغاتی در اینستاگرام را بررسی می‌کنیم. شما ۵۰۰ هزار تومان برای تبلیغات هزینه کرده‌اید که منجر به ۱۰,۰۰۰ بازدید شده است. با نرخ تبدیل ۱ درصد، از این تعداد بازدید، ۱۰۰ فروش حاصل شده است. با توجه به اینکه ارزش متوسط هر سفارش ۱۵۰ هزار تومان است، درآمد کل شما از این کمپین ۱۵ میلیون تومان خواهد بود. بنابراین، ROAS این کمپین برابر است با ۳۰، یعنی به ازای هر تومان هزینه تبلیغات، ۳۰ تومان درآمد کسب کرده‌اید.

مقایسه و نتیجه‌گیری

با مقایسه این دو مثال، می‌توان دریافت که کمپین تبلیغاتی اینستاگرام با ROAS ۳۰ عملکرد بسیار بهتری نسبت به کمپین تبلیغاتی گوگل با ROAS ۲ داشته است. این نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری بیشتر روی تبلیغات اینستاگرام می‌تواند نتایج بهتری برای کسب و کار شما به همراه داشته باشد. البته، باید توجه داشت که ROAS تنها یکی از شاخص‌های ارزیابی عملکرد تبلیغات است و برای تصمیم‌گیری جامع باید سایر شاخص‌ها مانند هزینه جذب مشتری (CAC)، ارزش طول عمر مشتری (LTV) و غیره را نیز در نظر گرفت.

نکات مهم در محاسبه بازگشت هزینه

برای محاسبه نرخ بازگشت تبلیغات باید به نکات زیر دقت کنید، در غیر این صورت عدد به دست آمده می تواند شما را گمراه کند.

1. دوره زمانی: حتماً بازه زمانی یکسانی برای هزینه‌ها و درآمدها در نظر بگیرید.
2. منابع درآمد: تمام درآمدهای مرتبط با تبلیغات را محاسبه کنید (مستقیم و غیرمستقیم).
3. دقت در هزینه‌ها: تمام هزینه‌های مرتبط با کمپین تبلیغاتی را لحاظ کنید.
4. پیگیری مداوم: ROAS را به صورت منظم محاسبه و بررسی کنید تا روند بهبود یا افت را متوجه شوید.